Çin'in Büyüme Modeli

Çin, dün herkezi yerinden zıplatan bir açıklama yaptı. 

Buna göre, Çin büyüme modelini, ihracaattan ülke içi satışa ve hizmete çevirmiş.

Bu, ilk bakışta insana sanki Çin, ihracatı bırakıp ülke içinde satmak için üretim yapmaya başlayacak gibi gelse de, biraz derinine inince aradaki nüansı anlayabiliyorsunuz.

Çinin kararı, ihracatı kısıp ülke içine dönmek değil, ihracatını bugünkü haliyle bırakıp sadece büyütmemek ama üretimini ülke içi tüketime yönelerek artırmak olarak özetlenebilir.

Şimdi bayram değil seyran değil Çin niye böyle birşey yaptı diye haklı olarak sorabilirsiniz.

Ben size kendi fikrimi söyleyeyim.

Öncelikle Çinin yakın zamanda açıklanan beklenenden fazlasıyla düşük çıkan büyüme hızına bakalım.

Sizce bu büyüme rakamı niye beklenenin çok altında çıktı?

Çin hükümeti bir hata mı yaptı? Çinde bir doğal afet mi gerçekleşti? Çin işadamları mı bir anda başarısızlaştı?

Bunların hiçbiri olmadı tabi.

Olan tek şey Çinin ihracat yaptıgı ülkelerde paranın bitmesi.

Yani Avrupada, Amerikada para yok. Nada, nema, nyet, null, zero, zilch!

Olana da Çin güvenmiyor, haklı da fazlasıyla. Şımdi siz olsanız Euro’ya güvenıp orta vadeli hatta kısa vadeli herhangi bir plan yaparmısınız? Alın bakın İspanyaya. Gümledi gümleyecek. Aslında çoktan gümledi de Almanya ve Fransa üzerine oturup dumanı saklamaya çalışıyorlar.

Hal bu iken Çin de büyüme hızını kesmek yerine iç pazara yonelip, endüstrisini canlı tutmatı planlıyor. Hatta bahane ile göreceli olarak zayıf olduğu hizmet sektöründe de deneyim kazanma amacında.

Aynı Amerikanın büyük depresyondan çıkma taktiği.

Çinşn nüfusunun büyüklüğünü ve iç pazarının bakirliğini de hesaba katarsanız. Çin bu karlı oyunu yıllarca sürdürebilir.

Ne mutlu Çine...

Ama bu stratejinin Çin dışındaki diğer ülkeler üzerinde çok önemli etkileri olacak.

Gelişen iç pazara sadece Çin üretip satmayacak. Çoğunluğu Çin de olsa, Avrupa ve Amerika da bu yeni pazardan payını alacak.

Ben kişisel olarak bunun Amerıka yada Avrupayı kurtaracağını düşünmüyorum. Bunun ilk sebebi, Çin hükümetinin öyle kolayca kendi pazarını dışarıya açmayacağı.

Bu günlerde Çin ile iş yapanlarınız bilir, Çin hükümeti bu modern kapütülasyonlara karşı çok akıllıca hareket etmeyi bilmiş, öyle serbest ekonomı falan gazı ile labadak diye pazarını kimseye açmamıştır. Kanırtırlar adamı inanın bana, bir parça malınızı Çinde satmak için.

Bunun bir sebebi de işin ucunda diğer pazarlarını birbirine açan ülke örneklerden farklı olmak üzere Avrupa Topluluğu, Serbest Dolaşım falan gibi ilk bakışta tatlı gelen rüşvetlerin olmayışıdır.

Bugün kimse asarım keserim aç pazarını yoksa.. falan gibi boş tehdıtler yapamaz dünyanın en büyük ordusuna.

Öyle ambargo falan da sökmez. Sadece kendısıne üretip satarak yıllarca idare edebilir Çin. Üretım maliyetlerini son onbeş senede yüzde on seviyelerine düşürmüş uluslar arası dev şirketlerin hiçbiri kabullenmez zaten ambargo kılıklı yaptırmacaları.

Buraya kadar özetlersek, Çin iç pazara yöneldi ve büyümesini sürdürdü, Amerika ve Avrupa da bu işten biraz nasiplendiler diyebiliriz.

Bu kulağa hiç de kötü gelmiyor. Alan da satan da memnun gibi.

İşte burada bence en önemli faktör devreye giriyor. Enerji.

Gelişen Çin iç pazarının kaçınılmaz olarak enerji ihtiyacı artacaktır, hem de o kadar ciddi bir biçimde artacaktır ki şu anda sadece batı pazarlarının kullanımına tahsis edeilmiş enerji, asıl olarak petrol, Çine akmaya başlayacaktır.

İşte tam bu anda zurna zırt demeye başlayacaktır arkadaşlar.

Çünkü siz ne bunu önlemek için gelişen Çin pazarına bilgisayar al ama araba alma diyebilirsiniz, ne de Amerikalıya araba kullanmak yerine trene bin.

Oyarlar adamı walla.

Bunun sonu ne olur derseniz, daha önce uzun uzun yazdıklarımı tekrar etmeden sadece şanslıysak yeni bir enerji kaynağı yada şanslı değil isek savaş diyebiliriz.

Atalım parayı havaya. Yazı mı tura mı?